เทคนิคสัมภาษณ์ แนวทางการตอบคำถามยากๆ

สิ่งที่น่ากลัวที่สุดในตอนสัมภาษณ์ คือ การที่ผู้สัมภาษณ์ยิงคำถามยากๆ จนไม่รู้จะตอบยังไงดี เทคนิคเหล่านี้จะช่วยให้คุณผ่านสถานการณ์ที่น่าอึดอัดใจนี้ไปได้แบบสวยงาม

ภาพจำของการสัมภาษณ์งานในหัวของใครหลายคน คือ ผู้สัมภาษณ์ตัวโตที่เอาแต่รังแกคนตัวเล็กอย่างคุณด้วยการรัวหมัดเป็นคำถามสัมภาษณ์งานที่ตอบยากขึ้นเรื่อยๆ กว่าจะผ่านการสัมภาษณ์ในแต่ละรอบก็เล่นเอาหมดสภาพไปตามๆ กัน

ดูเหมือนว่า การตอบคำถามสัมภาษณ์ไม่ได้นั้นจะยิ่งลดทอนคะแนนผู้สมัครพร้อมกับความหวังที่ว่าจะได้งาน ในขณะเดียวกัน เราไม่สามารถควบคุมผู้สัมภาษณ์ให้ถามคำถามที่เราเตรียมตัวมาอย่างดีได้ ดังนั้นถ้าถูกถามคำถามที่ไม่คาดคิดขึ้นมา สิ่งที่เราพอจะทำได้มีเพียง…

1. ตั้งสติและใจเย็นๆ

‘สติมาปัญญาเกิด’ เราถูกสอนกันมาแบบนั้นซึ่งมันใช้ได้ผลจริงๆ ในช่วงเวลาแห่งความเป็นความตายนี้ การจัดระเบียบความคิดในหัวต้องอาศัยความนิ่งของจิตใจ ถ้าคุณตื่นเต้น ลุกลี้ลุกลน นอกจากจะไม่ช่วยให้คุณคิดอะไรออกแล้วยังเป็นการแสดงจุดอ่อนให้ผู้สัมภาษณ์ ‘แทงซ้ำ’ ด้วยคำถามถัดๆ ไป คุณอาจผ่อนคลายด้วยการสูดหายใจเข้าลึกๆ ยิ้มรับกับคำถามนี้อย่างใจเย็น

2. ถ่วงเวลาสักนิด ไม่ต้องรีบ

ใช้ความเงียบให้เป็นประโยชน์แม้จะเป็นแค่ช่วงเวลาสั้นๆ 5-10 วินาที ไม่ต้องรีบตอบในสิ่งที่ยังไม่แน่ใจ เพราะความคิดที่แว้บเข้ามาในหัว ณ เวลานั้น อาจเป็นการ ‘เอาตัวรอด’ มากกว่าคำตอบที่แสดงวิสัยทัศน์และความเข้าใจ คุณอาจใช้เทคนิคถ่วงเวลาประกอบโดยการดึงเรื่องให้ช้าลง อย่างการทวนคำถามซ้ำกับตัวเองอย่างช้าๆ เพื่อประมวลผลคำถามว่าผู้สัมภาษณ์ต้องการอะไรกันแน่ รวมถึงมีเวลาให้เรียบเรียงคำตอบตามลำดับความสำคัญก่อนพูด

เราทุกคนสามารถทำพลาดและตอบคำถามบางข้อไม่ได้ในการสัมภาษณ์ ซึ่งไม่ใช่เรื่องผิดอะไร

3. ให้เขาอธิบายหรือทวนคำถามใหม่

ในกรณีที่คำถามมีความซับซ้อน หรือ คำศัพท์เฉพาะทางปรากฏอยู่มาก คุณอาจขอให้ผู้สัมภาษณ์ทวนคำถามหรืออธิบายคำถามนั้นอีกครั้งด้วยภาษาที่เข้าใจง่ายขึ้น ไม่เพียงแต่จะเป็นการประวิงเวลาแต่คุณยังสามารถตรวจสอบทัศนคติของผู้สัมภาษณ์ในคราวเดียวกันได้ ว่า เขาอยากรู้คำตอบจริงๆ หรือเพียงต้องการเอาชนะคุณเท่านั้น (สังเกตุได้จากน้ำเสียงและท่าทีในการทวนคำถาม)

คุณอาจทวนคำถามซ้ำกับผู้สัมภาษณ์ได้ถ้าไม่แน่ใจ ว่าสิ่งที่เขาต้องการให้คุณตอบเป็นเหมือนอย่างที่คุณคิดหรือเปล่า การถามกลับอย่าง “ไม่แน่ใจว่า คุณหมายถึง ….. หรือเปล่าครับ ?” จะเป็นตัวช่วยที่ดีในการคงบรรยากาศการสัมภาษณ์ที่ดีไว้โดยไม่เสียคะแนน

4. อย่าแถ อย่าเฟค

การตอบทุกคำถามไม่ได้เป็นเครื่องการันตีว่าคุณจะประสบความสำเร็จในการสัมภาษณ์งาน ถ้าในช่วงระหว่างการสัมภาษณ์มีคำถามที่คุณไม่สามารถตอบได้แน่นอน ไม่เป็นไรเลยที่คุณจะยอมรับความจริง แต่อย่าเฟคข้อมูลหรือทำท่าทีเหมือนคุณรู้ทุกอย่าง จงอย่าลืมว่าในเรื่องของการทำงานคนที่สัมภาษณ์คุณคลุกคลีอยู่ในวงการมาก่อน การแถจนสีข้างถลอกจะทำให้บาดแผลจากการสัมภาษณ์ลุกลามเป็นวงกว้าง

5. เก็บคำถามไว้ตอบในจดหมายขอบคุณ

ถ้ามีคำตอบที่ตอบไม่ได้จริงๆ จงยอมรับกับผู้สัมภาษณ์อย่างซื่อสัตย์และตรงไปตรงมา “ขออภัยจริงๆ ผมไม่ทราบข้อมูลตรงส่วนนี้ครับ” ใช่..มันอาจทำให้คุณดูแย่ แต่มีวิธีการกอบกู้ชื่อเสียงของคุณกลับมาอีกหนึ่งวิธี นั่นคือ การตอบคำถามนั้นในจดหมายขอบคุณผู้สัมภาษณ์ภายหลัง ซึ่งเป็นการแสดง ความทุ่มเทในการสมัครงาน และ ทัศนคติที่คุณมีต่อปัญหา เพราะคุณไม่ปล่อยปัญหาที่คุณมีไปเฉยๆ แต่มีการคิดวิเคราะห์ ค้นหาคำตอบหลังการสัมภาษณ์แม้คุณจะรู้ดีว่ามันอาจไม่มีผลต่อการให้คะแนนก็ตาม

เชื่อเถอะว่า ไม่มีใครในโลกนี้สมบูรณ์แบบ เราทุกคนสามารถทำผิดพลาดและตอบคำถามบางข้อไม่ได้ในการสัมภาษณ์ซึ่งไม่ใช่เรื่องผิดอะไร ถ้าคุณทำดีที่สุดแล้วแต่ยังดีไม่มากพอ ก็แค่ต้องพยายามใหม่กับที่ใหม่ การล้มเหลวในวันนี้ไม่ได้หมายความว่าชีวิตที่เหลือของคุณจะไม่มีทางประสบความสำเร็จ จงอย่าท้อและมีความหวังอยู่เสมอว่า สักวัน…ต้องเป็นวันของเรา